برای تولید آب دیونیزه استاندارد، مواد معدنی از آب برای حذف یون ها، زدوده می شود که در اصطلاح دیونیزه کردن آب گفته می شود. یون زدایی سبب تولید آب بسیار خالصی می شود که معمولا شبیه به آب مقطر است و برتری آن این است که پروسه با سرعت بیشتری انجام می شود و ته مانده ای باقی نمی ماند. پس آب دیونیزه، آبی است که در آن تمام یون های معدنی از قبیل کلسیم، سلفات، سدیم و منیزیم حذف شده باشد. آب دیونیزه در صنایع مختلفی کاربرد دارد، به عنوان مثال در صنایع داروسازی و صنایع آرایشی و بهداشتی برای ساخت داروها استفاده می شود.
آب دیونیزه استاندارد چه ویژگی های دارد؟
در اینجا نگاهی به ویژگی های آب دیونیزه استاندارد داریم. گفتیم آب دیونیزه به آبی گفته می شود که یون های آن به طور کامل جدا شده است. و به راحتی می توان از آن برای تولید انواع دارو و نیز در تجهیزات و لوازم پزشکی استفاده کرد. در ادامه به دیگر ویژگی آب دیونیزه خواهیم پرداخت:
نکته ای که باید بدانید این است که نمی توان از این آب برای نوشیدن استفاده کرد زیرا تمام مواد معدنی آن حذف شده و احتمال دارد حاوی مولکول های آلی نظیر ویروس ها و باکتری ها باشد. علاوه بر آن به دلیل واکنش پذیری بالایی که دارد ممکن است به مینای دندان و یا بافت های نرم بدن صدمه بزند.
یکی از مهمترین کاربردهای آب دیونیزه بهره جویی از آن در دستگاه های دیالیز می باشد. دستگاه دیالیز مقدار مشخصی از مواد معدنی را که باید در بدن فراهم باشد، در صورت موجود نبودن در خون وارد بدن می کند و این مواد قبل از وارد شدن به بدن حتما باید در آب خالص حل شوند.
دیگر ویژگی آب دیونیزه استفاده از آن در تمیز کردن قطعه های فلزی کوچک و همچنین وسایل آزمایشگاه ها نیز می باشد. شاید جالب باشد که از این آب برای خنک کردن دستگاه های صنعتی در حوزه صنعت استفاده می شود.
آب دیونیزه باعث شادابی و زیبایی پوست نیز می شود، هیچ مشکل پوستی مانند خشکی بیش از حد پوست با شست و شوی روزانه با این آب پدید نخواهد آمد.
مراحل تولید آب دیونیزه استاندارد
بطور معمول مراحل تولید آب دیونیزه استاندارد از طریق 4 روش زیر امکان پذیر است:
- تقطیر برای تولید آب دیونیزه
- جذب برای تهیه آب دیونیزه
- تبادل یونی برای تهیه آب دیونیزه
- اسمز معکوس برای تهیه آب دیونیزه
روش تقطیر:
تولید آب دیونیزه به روش تقطیر جزء روش های قدیمی به حساب می آید که با جوشاندن آب و سپس عبور دادن بخار آن از طریق یک خنک کننده انجام می شود. روش تقطیر برای تهیه آب دیونیزه شامل مشکلاتی می باشد که شامل:
- هزینه های بالا برای تامین انرژی تجهیزات آب مقطر گیری و نگهداری آن
- زمان کار با دستگاه احتمال برق گرفتگی وجود دارد و باید موارد ایمنی رعایت گردد
- توانایی تولید آب مقطر در دستگاه تقطیر تنها به میزان 5 الی 10 لیتر می باشد
- تنظیف کردن دستگاه تقطیر برای تهیه آب مقطر کاری دشوار و زمان بر است
- احتمال ورود یون هایی نظیر مس و گازها به هنگام بخار آب به آب مقطر
روش جذب در تولید آب دیونیزه استاندارد
در این روش با استفاده از فیلترهای پلی پروپیلنی، انواع فیلترهای کربن و سرامیک – کوارتز ناخالصی های موجود در آب تا حدی جذب می شوند.
روش تبادل یونی
در این روش رزین های آنیونی و کاتیونی بطور مجزا و ترکیبی عمل تبادل یون را انجام می دهند. در روش مجزا رزین های کاتیونی و آنیونی به صورت جداگانه در 2 ستون قرار می گیرند و ابتدا آب از رزین کاتیون عبور کرده و تبادل یونی مثبت با گروه H زرین ها انجام می شود. سپس آب از رزین های آنیونی عبور داده می شود و دیون های منفی با گروه OH رزین ها جایگزین می شود و سرانجام یون های H و OH آزاد به صورت مولکول H2O حاصل می شوند.
در روش ترکیبی میزان خاصی از رزین های آنیونی و کاتیونی با نسبت خاصی در یک ستون قرار می گیرند و عملی شبیه به روش مجزا به صورت مجزا انجام می دهند. این روش بهتر از روش مجزا می باشد زیرا محیط اسیدی بعد از ستون کاتیونی بوجود نمی آید و نتیجه بهتری ایجاد می کند.
روش اسمز معکوس در تولید آب دیونیزه استاندارد
در این روش با استفاده از غشای نیمه تراوا یا فیلتر ممبران تصفیه آب برای تولید آب دیونیزه با درجه خلوص بسیار بالا استفاده می شود. یکی از روش های باصرفه برای تولید آب دیونیزه ترکیب دستگاه آب اسمز معکوس و تبادل یونی می باشد.
بدون دیدگاه